„საქართველოს აქვს შესაძლებლობა, გახდეს აღმოსავლეთის ლუქსემბურგი“, – ეს ამბიციური განაცხადი საქართველოს პრემიერს ეკუთვნის. ირაკლი ღარიბაშვილმა საზოგადოებას ახალი ქალაქის მშენებლობის იდეა გაანდო – გონიო ფინანსური ცენტრი უნდა გახდეს. „ოცნება“ საქართველოს საერთაშორისო კაპიტალის ახალ პლატფორმად მოიაზრებს.
რას ნიშნავს იყო ლუქსემბურგი
ლუქსემბურგის დიდი საჰერცოგო ბელგიას, გერმანიასა და საფრანგეთს შორის მოქცეული ჯუჯა სახელმწიფოა. მისი ფართობი სულ რაღაც 2 586 კმ2–ია – საქართველოზე 27-ჯერ პატარაა და 27-ჯერ მდიდარი.
ამ ჯუჯა სახელმწიფოს ეკონომიკის მოცულობა, 2020 წლის მონაცემებით, $73.26 მილიარდია. მშპ 1 სულ მოსახლეზე $115 874 აღწევს და ამ მაჩვენებლით უმდიდრესი ქვეყნების რიგებშია. შედეგს მცირერიცხოვანი მოსახლეობაც განაპირობებს. 2020 წელს ლუქსემბურგს 626 ათასი რეზიდენტი ჰყავდა.
ლუქსემბურგი ეკონომიკის 80%-ს მომსახურების მიწოდებით ქმნის და გამორჩეულია საფინანსო სექტორის განვითარებით. New Financial–ის 2021 წლის შეფასებით, გლობალურ ფინანსურ ცენტრებს შორის, ის მსოფლიოში მე-8 ადგილზეა.
ეკონომიკის 10%-ს ინდუსტრია აგენერირებს, ძირითადად, ფოლადის წარმოება. ქვეყანაში განვითარებულია ტურიზმი, ციფრული ტექნოლოგიები, ინოვაციები და კომუნიკაციები. ქვეყანა საერთაშორისო ბიზნესს მაღალკვალიფიციურ ადამიანური რესურსს სთავაზობს.
განვითარების რა ეტაპზეა საქართველო
საქართველო ლუქსემბურგზე 4.6-ჯერ ნაკლებ დოვლათს ქმნის. 2020 წელს, ეკონომიკის ზომა $15.89 მილიარდი იყო. მშპ 1 სულ მოსახლეზე $4 279-ია და ამ მაჩვენებლით ლუქსემბურგის 1970 წლის შედეგს უახლოვდება ($4 449).
ლუქსემბურგის განვითარების დღევანდელ დონეს რომ დავეწიოთ, ეკონომიკის ზომის შესაბამისად გაზრდა საკმარისი სულაც არ არის. საქართველოს მოსახლეობის რაოდენობის გათვალისწინებით, ქვეყანა $432 მილიარდის დოვლათს უნდა ქმნიდეს, რომ მშპ 1 სულ მოსახლეზე $115.8 ათასი იყოს.
იმ დაშვებით, რომ მოსახლეობის რაოდენობა არ შეიცვლება და საქართველოს ეკონომიკა 73.2 მილიარდამდე გაიზრდება, მშპ 1 სულ მოსახლეზე არა $115.8 ათასი, არამედ $19.6 ათასი იქნება.
რამდენი წელი გვაკლია აღმოსავლეთის ლუქსემბურგობამდე?
საქართველოს ეკონომიკა ქართული ოცნების მმართველობის 8-წლიან პერიოდში საშუალოდ 2.79%-ით იზრდებოდა. ამავე პერიოდში ლუქსემბურგის საშუალო ზრდა 2.84% იყო. ზრდის ასეთი ტემპით, 120 წელია საჭირო ამ ქვეყნის დღევანდელ დონეს რომ მივაღწიოთ. ამავე პერიოდში, ანუ 2140 წლისთვის, ლუქსემბურგის მშპ 1 სულზე $3.3 მილიონი იქნება.
თუ საქართველოში რეალური ზრდა 5% იქნება, სამიზნე მაჩვენებლამდე მისაღწევად 67 წელია საჭირო. წლიურად 10%-იანი ზრდის შემთხვევაში კი – 34 წელი.
10 წლის შემდეგ
ქართული ოცნება 2030 წლისთვის განვითარების ამბიციურ გეგმებზე საუბრობს. დაანონსდა მასშტაბური პროექტები და რეფორმები. ყველაფერი სასურველი ტემპითაც რომ წარიმართოს და გლობალური ვითარებაც შესაბამისი იყოს, ახალ ლუქსემბურგად ჩამოყალიბება მოკლე დროში უტოპიურად ჩანს.
10-წლიან ჭრილში ლუქსემბურგის მაჩვენებლების გამეორებისთვის საქართველოს ეკონომიკა წლიურად 39.1%-ით უნდა გაიზარდოს.
იმ დაშვებით, რომ მომდევნო 10 წელში ლუქსემბურგში საშუალო ზრდა 2.84%-ზე შენარჩუნდება, ის მაინც საქართველოზე მდიდარი იქნება.
ფინანსთა სამინისტროს ხედვით, 2030 წლისთვის ნომინალური მშპ ერთ სულ მოსახლეზე $10 ათასამდე უნდა გაიზარდოს. მიზანი მიღწევადია, მაგრამ ამისთვის სტაბილურად მაღალი ზრდა არის საჭირო.
შედარებისთვის, 2020 წელს დაახლოებით ასეთივე მაჩვენებლები ჰქონდათ ჩინეთს ($10 500), რუსეთს ($10 127), ყაზახეთსა ($9057) და მალაიზიას ($10 402).
